Pensjonariusze zakładów opieki długoterminowej stanowią szczególnie wrażliwą grupę osób z uwagi na specyficzne potrzeby, w tym żywieniowe. Charakteryzuje ich niepełnosprawność funkcjonalna, wielochorobowość, obarczenie niedożywieniem ilościowym i/lub jakościowym co prowadzi do niekorzystnych zmian we wszystkich narządach i układach organizmu pogarszając jakość oraz długość życia.

Liczne badania wskazują, że niedożywienie i ryzyko niedożywienia są związane z miejscem zamieszkania lub tymczasowego przebywania osób starszych. Problemem może być także występowanie nadwagi i otyłości wśród pensjonariuszy, które przyczyniają się do pogorszenia stanu zdrowia, jakości życia, a także zwiększają narażenie na zakażenia szpitalne.

W badaniu stanu odżywienia 243 osób przebywających w jednym z domów opieki w Wiedniu, stwierdzono, że jedynie niespełna 14% badanych charakteryzowała się prawidłowym stanem odżywienia ocenianym na podstawie kwestionariusza MNA (Mini Nutritional Assessment)[1]. Podobne rezultaty uzyskano w badaniu osób starszych przebywających w domach opieki w Iranie, gdzie prawidłowy stan odżywienia stwierdzono jedynie u 12,6% badanych[2].

Badania prowadzone w różnych krajach, wskazują, że niedożywienie oceniane skalą MNA najczęściej występowało u pacjentów hospitalizowanych (23%) i u pensjonariuszy domów opieki społecznej (21%). Ryzyko niedożywienia natomiast było wyższe u pacjentów domów opieki społecznej (51%) niż u pacjentów szpitali (46%)[3].  Ryzyko to było wyższe w stosunku do pacjentów mieszkających we własnych domach. Również w Polsce osoby przebywające w szpitalach oraz domach opieki społecznej są bardziej narażone na niedożywienie i ryzyko niedożywienia niż seniorzy mieszkający we własnych domach[4]^,[5].

Istotnym problemem w populacji geriatrycznej jest niedożywienie białkowo-energetyczne (protein-energy malnutrition - PEM). Proces starzenia wiąże się z nieuchronnym obniżaniem reakcji anabolicznej na posiłki zawierające pełnowartościowe białko. Wraz z wiekiem spada też stężenie karnityny niezbędnej do produkcji energii w mięśniach szkieletowych. Może to prowadzić do dysfunkcji mitochondriów, rozwoju sarkopenii i zespołu słabości (ang. frailty syndrome)[6]. Dokładne mechanizmy leżące u podstaw patogenezy sarkopenii, określanej jako niezamierzona wraz z wiekiem utrata masy i funkcji mięśni, nie są jeszcze do końca poznane. Uważa się, że stres oksydacyjny, przewlekle zapalenie czy zaburzenia związane z obniżoną wrażliwością na insulinę mogą odgrywać znaczącą rolę w jej rozwoju. Wśród przyczyn sarkopenii uwzględnia się również niedożywienie, co może być związane ze współwystępowaniem przewlekłych stanów chorobowych[7].